Khởi tố, bắt giam 9 đối tượng trong đường dây tội phạm sử dụng công nghệ cao chiếm đoạt tài sản

Ngày 28/5, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Quảng Ninh cho biết đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can, bắt tạm giam 9 bị can về tội “Sử dụng mạng máy tính, mạng viễn thông, thiết bị điện tử thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản” quy định tại khoản 4, điều 290 Bộ luật hình sự.

Chín bị can bị bắt giữ gồm: Phạm Thị Hương, sinh năm 1971, trú tại phòng 306, CT1A, TP giao lưu, phường Cổ Nhuế 1, quận Bắc Từ Liêm; Nguyễn Tuấn Dũng, sinh năm 1978, trú tại phòng 1003, nhà B3D, tổ 48, Nam Trung Yên, phường Trung Hòa, quận Cầu Giấy; Lê Mạnh Dũng, sinh năm 1978, trú tại P303 CT2B, khu đô thị mới Nghĩa Đô, ngõ 106, Hoàng Quốc Việt, quận Cầu Giấy; Trịnh Hồng Anh, sinh năm 1966, trú tại số 20B, 124/22/75 đường Âu Cơ, phường Tứ Liên, quận Tây Hồ; Nguyễn Việt Khoa, sinh năm 1977, trú tại só 29 phố Cảm Hội, phường Đông Mác, quận Hai Bà Trưng; Nông Tường Lân, sinh năm 1982, trú tại nhà C, khu 14-16, ngõ 254 đường Bưởi, phường Cống Vị, quận Ba Đình, Hà Nội; Nguyễn Đức Đông, sinh năm 1971, trú tại tổ 20, khu 2, phường Cao Xanh, TP Hạ Long, Quảng Ninh (Giám đốc Công ty cổ phần du lịch và thương mại quốc tế Thiên Cung) và Chan Sok, sinh năm 1979, trú tại PH.5/SK.Veal Vong – KH.7/Makara/Phnom Penh, Camphuchia; Vũ Thu Phương, sinh năm 1991, trú tại phòng 1607, B4, tập thể Kim Liên, phường Kim Liên, quận Đống Đa, Hà Nội.
Trước đó, ngày 12/6/2018, Phòng Cảnh sát kinh tế Công an Quảng Ninh tiếp nhận đơn trình báo của một ngân hàng thương mại trên địa bàn TP Hạ Long tố cáo Công ty Cổ phần du lịch và thương mại quốc tế Thiên Cung do Nguyễn Đức Đông làm giám đốc thực hiện các giao dịch rút tiền bằng hình thức thanh toán không dùng thẻ (MOTO) chiếm đoạt hơn 2, 7 tỉ đồng. Sau khi xác định vụ việc trên có dấu hiệu tội phạm, Phòng Cảnh sát kinh tế đã khởi tố vụ án để tiến hành điều tra. Tài liệu điều tra ban đầu xác định, Nguyễn Đức Đông, giám đốc Công ty Thiên Cung Travel cùng các đối tượng khác sử dụng thông tin thẻ ngân hàng của người nước ngoài, thực hiện 38 giao dịch rút số tiền hơn 2,7 tỉ qua máy POS mà ngân hành cấp về tài khoản của công ty Thiên Cung. Các đối tượng đã rút chiếm đoạt hơn 2,3 tỉ đồng của chủ thẻ. Tuy nhiên, ngân hàng đã kịp thời phát hiện phong tỏa hơn 500 triệu đồng trong tài khoản của doanh nghiệp mà các đối tượng chưa kịp rút.

Căn cứ tài liệu trong quá trình điều tra, ngày 14/11/2018, Cơ quan CSĐT Công an Quảng Ninh đã ra quyết định khởi tố bị can số 358 đối với Phạm Thị Hương, sinh năm 1971, đăng ký hộ khẩu thường trú tại số 2, tổ 17, phường Nghĩa Đô, quận Cầu Giấy, nơi ở hiện nay: phòng 306, CT1A, TP giao lưu, phường Cổ Nhuế 1, quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội về tội “sử dụng mạng máy tính, mạng viễn thông, thiết bị điện tử thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản”. Tuy nhiên, Hương bỏ trốn và bị Cơ quan Công an truy nã đặc biệt. Ngày 27/2/2019, Phạm Thị Hương đến Cơ quan Công an đầu thú khai nhận toàn bộ hành vi phạm tội của mình và những đối tượng trong đường dây.
Cụ thể, qua mạng xã hội Hương quen một số đối tượng người nước ngoài như: Tony (quốc tịch Nga) và Chan Sok, (quốc tịch Campuchia) chuyên cung cấp thông tin thẻ ngân hàng bị đánh cắp, sử dụng để rút, chiếm đoạt tiền. Quá trình bàn bạc thống nhất, Hương là người tìm các doanh nghiệp có máy POS đăng ký dịch vụ thanh toán Moto để thực hiện ý đồ trên. Bọn chúng thỏa thuận, nếu trót lọt Hương được hưởng 5%, chủ doanh nghiệp có máy POS được 45%, người cung cấp thông tin thẻ ngân hàng bị được 50%. Tháng 10/2017 Hương làm quen với Đoàn Thị Lan Anh, sinh năm 1963, trú tại thị trấn Tam Đảo, huyện Tam Đảo, Vĩnh Phúc, là chủ doanh nghiệp tư nhân Lan Anh (khách sạn Mela). Sau đó, đối tượng này đã bàn bạc với Lan Anh thông qua máy POS của doanh nghiệp để rút tiền từ thẻ ngân hàng mà Hương cung cấp. Trong thời gian hơn 1 tháng, Hương nhận thông tin thẻ ngân hàng từ Chan Sok và Tony cùng với Lan Anh rút chiếm đoạt số tiền hơn 2,7 tỉ đồng của chủ thẻ. Các đối tượng đã chia nhau số tiền 1,6 tỉ, còn 1,1 tỉ đồng bị ngân hàng phát hiện phong tỏa. Mặc dù biết việc sử dụng thẻ trái phép, thông tin thẻ của người khác (chủ yếu là người nước ngoài) nhưng do cần tiền nên Hương vẫn cố tình thực hiện hành vi này. Hiện Đoàn Thị Lan Anh đã bị Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Vĩnh Phúc khởi tố bị can, bắt tạm giam để điều tra làm rõ hành vi phạm tội cùng các đối tượng khác.

Với phương thức thủ đoạn như trên, tháng 1/2018, Hương cùng với Nguyễn Đức Đông (chủ doanh nghiệp có máy POS ở Quảng Ninh) đã bàn bạc thống nhất: Hương nhận thông tin thẻ ngân hàng (gồm: ảnh chụp hộ chiếu, ảnh mặt trước, mặt sau của thẻ ngân hàng) từ Chan Sok, Tony và những người khác qua phần mềm Viber, Zalo, sau đó chuyển cho Nguyễn Đức Đông dùng máy POS của doanh nghiệp đã đăng ký sử dụng chức năng thanh toán Moto tại ngân hàng thương mại trên địa bàn Quảng Ninh để rút chiếm đoạt tiền của chủ thẻ. Trong thời gian 10 ngày, các đối tượng đã thực hiện rút chiếm đoạt hơn 2,7 đồng của chủ thẻ, chia nhau 2,3 tỉ đồng, còn 500 triệu đồng đã bị ngân hàng phát hiện phong tỏa. Để nhanh chóng có thông tin thẻ ngân hàng, hàng ngày sau khi rút được tiền, Nguyễn Đức Đông đều chuyển số tiền theo thỏa thuận cho Phạm Thị Hương trả cho các đối tượng để nhận thẻ mới. Tham gia rút tiền tại Quảng Ninh còn có 5 đối tượng khác là: Nguyễn Tuấn Dũng, Lê Mạnh Dũng, Trịnh Hồng Anh, Nguyễn Việt Khoa, Nông Tường Lân, đều là trung gian môi giới. Trong đó, Nguyễn Việt Khoa là người trực tiếp liên hệ với các đối tượng người Nga (sinh sống tại Nga) cung cấp thông tin thẻ ngân hàng bị trộm cắp thông tin, sau đó thông qua các đối tượng trung gian để chuyển cho Hương và Đông thực hiện việc rút, chiếm đoạt tiền chia nhau hưởng lợi. Trong vụ việc này, các đối tượng trung gian môi giới được hưởng từ 3% đến 5% số tiền chiếm đoạt được.
Được biết, Chan Sok là người Capuchia nhưng có thời gian học tập và sinh sống tại Việt Nam từ lâu, thường xuyên đi lại giữa 2 nước. Chan Sok có mối quan hệ với các đối tượng là chủ quán bar ỏ những khu vui chơi dành cho người nước ngoài tại Campuchia. Chính những chủ quán bar này đã thu thập, lưu giữ thông tin về thẻ ngân hàng mà khách du lịch trong quá trình thanh toán tại quán bar rồi cung cấp cho Chan Sok sang Việt Nam cùng các đối tượng người Việt Nam rút chiếm đoạt tiền.

Để hợp lý hóa việc sử dụng thông tin thẻ của người khác để rút tiền, chủ doanh nghiệp đã lập khống các hợp đồng kinh tế mua bán hàng hóa, sử dụng dịch vụ nhằm che dấu, trốn tránh sự phát hiện của cơ quan chức năng khi kiểm tra, đồng thời hợp lý hóa chứng từ để rút tiền từ ngân hàng.
Trong vụ án này, Cơ quan Công an đã tạm giữ nhiều vật chứng liên quan như điện thoại di động, máy tính xách tay, các hóa đơn rút tiền từ thẻ ngân hàng liên quan đến 38 lần giao dịch gian lận tại các đơn vị chấp nhận thẻ công ty Thiên Cung, hơn 43.000 USD và nhiều tài liệu, chứng cứ khác.

Trung tá Bùi Duy Hưng, Trưởng phòng Cảnh sát kinh tế Công an tỉnh Quảng Ninh cho biết, thực tế đấu tranh những vụ án liên quan đến tội phạm hoạt động lợi dụng chấp nhận thanh toán thẻ qua máy POS cho thấy có 2 phương thức phạm tội là các doanh nghiệp đăng ký nhiều máy POS nhưng chỉ đứng tên pháp nhân doanh nghiệp 1 máy, số còn lại đứng tên cá nhân, nhưng trên thực tế dòng tiền khách hàng thanh toán lại chủ yếu chảy qua các tài khoản cá nhân, không qua tài khoản pháp nhân của doanh nghiệp dẫn đến việc trốn thuế. Thủ đoạn này chủ yếu tập trung ở các doanh nghiệp người Trung Quốc móc nối với người Việt Nam đầu tư chui và mục đích là trốn thuế. Với phương thức thứ 2, các đối tượng có nguồn thẻ từ nước ngoài, chủ yếu là thẻ ăn cắp tìm cách móc nối tới các doanh nghiệp, cá nhân có dịch vụ chấp nhận thanh toán thẻ qua máy POS để bàn bạc, thống nhất, lập hợp đồng kinh tế giao dịch, ký kết hàng hóa nhưng trên thực tế không hề có hàng hóa với mục đích rút tiền chiếm đoạt.
Cũng theo Trung tá Bùi Duy Hưng, để ngăn chặn hành vi trên trước hết  ngân hàng nhà nước và các ngân hàng thương mại cần phải có quy định chặt chẽ hơn trong vấn đề cấp phép, quản lý đối với các tổ chức cá nhân đăng ký sử dụng hình thức thanh toán chấp nhận thẻ qua máy POS. Trong đó, phải có sự phối hợp giữa cơ quan cấp phép và cơ quan quản lý, ở đây là cơ quan thuế. Phải tăng cường công tác giám sát, kiểm tra, thanh tra đối với các doanh nghiệp, cá nhân sử dụng dịch vụ qua máy POS. Phát hiện kịp thời những dấu hiệu lợi dụng hoạt động này để trốn thuế, trao đổi thông tin với cơ quan Công an đấu tranh, ngăn chặn, xử lý. Đặc biệt, ngân hàng nhà nước cần có chế tài cụ thể hơn đối với hành vi lợi dụng hoạt động chấp nhận thanh toán thẻ qua máy POS . . .

Ngân hàng Nhà nước cần có chế tài cụ thể hơn đối với hành vi lợi dụng hoạt động chấp nhận thanh toán thẻ qua máy POS. Bởi lẽ, hiện nay, Nghị định số 96/2014 của Chính phủ quy định chưa rõ ràng đối với việc xử lý hành vi vi phạm trong hoạt động thanh toán thẻ qua máy POS.
Hiện Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Quảng Ninh đang tiếp tục điều tra mở rộng vụ án, làm rõ hành vi phạm tội của các bị can và các đối tượng liên quan./.