Ngày 23/8/2023 đánh dấu 66 năm trưởng thành và phát triển của lực lượng Kỹ thuật hình sự Công an nhân dân, trong đó có lực lượng Kỹ thuật hình sự Công an tỉnh Quảng Ninh. Không trực tiếp đối mặt với tội phạm nhưng những cán bộ, chiến sĩ lực lượng Kỹ thuật hình sự luôn thầm lặng sát cánh, đồng hành cùng cơ quan điều tra và các cơ quan tiến hành tố tụng khác với mục đích cuối cùng là chứng minh sự thật của mỗi vụ án.
Gám định tài liệu tại Phòng Kỹ thuật hình sự.
Kỹ thuật hình sự là một trong những bộ phận hợp thành của khoa học hình sự, đồng thời là một lĩnh vực công tác của lực lượng Công an nhân dân với nhiệm vụ ứng dụng những thành tựu khoa học kỹ thuật dựa trên những vật chứng thu thập được tại hiện trường để chứng minh hành vi phạm tội, phục vụ điều tra, truy tố, xét xử, đã góp phần quan trọng trong công tác đấu tranh, phòng, chống tội phạm, bảo vệ an ninh quốc gia và giữ gìn trật tự an toàn xã hội.
Cách đây 65 năm tại hội nghị Kỹ thuật hình sự toàn quốc lần thứ nhất từ ngày 21 đến ngày 23/8/1957, Bộ Công an đã thông qua Nghị quyết đầu tiên về công tác kỹ thuật hình sự, khẳng định vai trò quan trọng, không thể thiếu của công tác này trong điều tra, khám phá, xử lý các vụ việc, vụ án của lực lượng Công an nhân dân. Với ý nghĩa to lớn đó, ngày 23/8 hằng năm trở thành Ngày truyền thống của lực lượng Kỹ thuật hình sự Công an nhân dân Việt Nam.
Đến năm 1981, Giám đốc Công an tỉnh Quảng Ninh đã quyết định tách Phòng Trinh sát kỹ thuật thành 2 đơn vị là phòng Kỹ thuật nghiệp vụ II và Phòng Kỹ thuật hình sự.
Ban đầu, khi mới thành lập, Phòng Kỹ thuật hình sự gồm 22 đồng chí với chức năng, nhiệm vụ là thực hiện công tác khám nghiệm hiện trường và 04 lĩnh vực giám định (Giám định dấu vết cơ học, giám định dấu vết đường vân, giám định tài liệu và giám định pháp y).
Trải qua 66 năm thành lập, xây dựng và trưởng thành, đóng góp cùng những chiến công của lực lượng Kỹ thuật hình sự cả nước nói chung, lực lượng Kỹ thuật hình sự Công an tỉnh Quảng Ninh đã không ngừng kiện toàn, phát triển lớn mạnh về số lượng, cũng như chất lượng.
Giám định số khung, số máy các phương tiện liên quan đến vụ án.
Hiện nay, thực hiện các chức năng: khám nghiệm hiện trường, tử thi, giám định và kỹ thuật phòng chống tội phạm, với phương châm “thận trọng - tỉ mỉ - chính xác - khách quan và toàn diện”, không bỏ sót dấu vết, không để lọt tội phạm, với tinh thần trách nhiệm cao, chất lượng các mặt công tác của Phòng Kỹ thuật hình sự ngày càng được nâng cao.
Trung bình hàng năm, đơn vị tham gia khám nghiệm hiện trường khoảng hơn 100 vụ việc nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng các loại; giám định kỹ thuật hình sự, pháp y tử thi hơn 2000 vụ án, vụ việc, khoảng 40.000 yêu cầu giám định. Chất lượng các vụ việc, vụ án phòng Kỹ thuật hình sự tham gia khám nghiệm, giám định đều được cơ quan điều tra các cấp đánh giá cao.
Dù không phải đối mặt với tội phạm nhưng cán bộ, chiến sĩ lực lượng Kỹ thuật hình sự lại đối diện với muôn vàn khó khăn, thử thách khác trên mặt trận đấu tranh phòng - chống tội phạm. Nhưng bằng bản lĩnh và sự tận tụy trong công việc, các anh vẫn ngày đêm lặng thầm, tỉ mỉ lần tìm dấu vết, thủ đoạn của tội phạm.
Phòng Kỹ thuật hình sự phối hợp với Ngân hàng Agribank chi nhánh Quảng Ninh kiểm tra, đánh giá thực trạng hệ thống phương tiện an ninh
Cán bộ, chiến sĩ trong đơn vị thường xuyên tiếp xúc với hóa chất; có vụ khám nghiệm, giám định pháp y tử thi đang phân hủy hay đứng trước hiện trường những vụ cháy, nổ nguy hiểm để “bắt” dấu vết, tử thi phải “lên tiếng” chứng minh sự thật của vụ án, vụ việc một cách khoa học.
Có những vụ án tưởng chừng như rơi vào bế tắc, nhưng bằng sự tận tâm, tận lực, cẩn trọng, tỉ mỉ, các cán bộ kỹ thuật hình sự vẫn giải mã được nút thắt, giúp cơ quan Điều tra xử lý tội phạm đúng người, đúng tội, đúng pháp luật.
Đặc biệt để đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ công tác, thực hiện Nghị quyết 12-NQ/TW ngày 16/3/2022 của Bộ Chính trị về về “Đẩy mạnh xây dựng lực lượng Công an nhân dân thật sự trong sạch, vững mạnh, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới", cấp uỷ, lãnh đạo đơn vị đã chủ động nắm tình hình, tham mưu, đề xuất Ban Thường vụ Đảng uỷ, lãnh đạo Công an tỉnh triển khai công tác kỹ thuật phòng chống tội phạm tới các ngân hàng trên địa bàn toàn tỉnh và triển khai mở các lĩnh vực giám định mới phục yêu cầu công tác điều tra, xử lý các vụ án, vụ việc trên địa bàn tỉnh đang phát huy hiệu quả tốt.
Nhìn lại chặng đường 66 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, lực lượng Kỹ thuật hình sự Công an tỉnh Quảng Ninh vinh dự được Đảng, Nhà nước và lãnh đạo các cấp, các ngành trao tặng các phần thưởng cao quý nhằm động viên, khích lệ cán bộ, chiến sĩ hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.
Tiếp tục thực hiện nghiêm túc, hiệu quả phương châm hành động “chủ động, nêu gương, kỷ cương, trách nhiệm, hiệu quả” gắn với cuộc vận động “Xây dựng phong cách người Công an nhân dân bản lĩnh, nhân văn, vì nhân dân phục vụ”; phong trào học tập và làm theo 6 điều Bác Hồ dạy CAND, cán bộ, chiến sỹ của Phòng Kỹ thuật hình sự luôn nỗ lực phấn đấu, phát huy truyền thống anh hùng của đơn vị, vượt lên mọi khó khăn, thử thách, năng động, sáng tạo lập nhiều thành tích xuất sắc, góp phần đáng kể vào sự nghiệp giữ vững an ninh chính trị, đảm bảo trật tự an toàn xã hội trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh, góp phần vào sự nghiệp đổi mới đất nước và hội nhập quốc tế dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam.
Tác giả bài viết: Hoàng Tân, Thu Hà - Công an Quảng Ninh